જગન્નાથ પુરી મંદિર, જે ભારતના ચાર ધામમાંનું એક છે, તે તેની ધાર્મિક માન્યતાઓ અને સાંસ્કૃતિક વારસા માટે પ્રખ્યાત છે. વાસ્તવમાં, આ મંદિર તેના સ્થાપત્ય અને ધાર્મિક મહત્વ માટે જ નહીં, પરંતુ અહીંના પ્રસાદ માટે પણ વિશેષ સ્થાન ધરાવે છે જેને મહાપ્રસાદ કહેવામાં આવે છે. જગન્નાથ મંદિરનું રસોડું દેશનું સૌથી મોટું રસોડું માનવામાં આવે છે, જ્યાં દરરોજ 50,000 થી વધુ લોકો માટે પ્રસાદ તૈયાર કરવામાં આવે છે. તો ચાલો આજે જાણીએ કે જગન્નાથ મંદિરના પ્રસાદને ‘મહાપ્રસાદ’ કેમ કહેવામાં આવે છે અને તેની પાછળની પૌરાણિક કથાઓ અને વિશેષતાઓ શું છે.
વાસ્તવમાં, પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, ‘એકવાર મહાપ્રભુ વલ્લભાચાર્ય એકાદશી વ્રત દરમિયાન જગન્નાથ મંદિર પહોંચ્યા હતા. ભગવાન જગન્નાથે તેમની વફાદારીનું પરીક્ષણ કરવાનું નક્કી કર્યું અને તેમને 56 પ્રકારની વાનગીઓનો ભોગ પ્રસાદ આપ્યો. વલ્લભાચાર્યે પ્રસાદ લીધો, પણ દ્વાદશી સ્તોત્ર પૂરો થયા પછી જ સ્વીકાર્યો. ત્યારથી, અહીંના પ્રસાદને મહાપ્રસાદનું સન્માન મળ્યું છે, તમને જણાવી દઈએ કે એવું પણ કહેવાય છે કે જ્યારે પ્રસાદ તૈયાર કરવામાં આવે છે ત્યારે ભગવાન જગન્નાથ સ્વયં રસોડામાં આવે છે, તેથી જ તેને મહાપ્રસાદ પણ કહેવામાં આવે છે.
જગન્નાથ મંદિરનું રસોડું ભારતનું સૌથી મોટું રસોડું છે. તે જ સમયે, લગભગ 500 રસોઈયા અને 300 સહાયકો પ્રસાદ બનાવવામાં કામ કરે છે. જ્યારે દરરોજ 50 હજારથી વધુ ભક્તો માટે મહાપ્રસાદ તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ સાથે ભગવાન જગન્નાથના આ રસોડામાં ચોખા સાથે કુલ 56 પ્રકારના પ્રસાદ ચઢાવવામાં આવે છે. પ્રસાદ આધુનિક ગેસ કે સ્ટીલના વાસણોમાં બનાવવામાં આવતો નથી, પરંતુ માટીના ચૂલા અને વાસણોનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવે છે.