અધિક માસ જે મળમાસ અને પુરુષોત્તમ તરીકે ઓળખાય છે. આ આખો મહિનો ભગવાન વિષ્ણુને સમર્પિત છે. આ વર્ષે અધિક માસ 16 ઓગસ્ટના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે. આ મહિના દરમિયાન ભગવાન વિષ્ણુની સાથે દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવાનો નિયમ છે. આ સિવાય આ મહિનામાં તુલસી પૂજાની સાથે ભગવાન વિષ્ણુના રૂપમાં શાલિગ્રામની પૂજા કરવાનો પણ નિયમ છે. એવી માન્યતા છે કે ભગવાન શાલિગ્રામની પૂજા કરવાથી મહિલાઓને અખંડ સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. તેની સાથે જ બાળકોને લગતી સમસ્યાઓનો અંત આવે છે.
શાલિગ્રામની પૂજાનું મહત્વ –
પદ્મપુરાણ અનુસાર જે વ્યક્તિ અધિકામાસ દરમિયાન શાલિગ્રામની પૂજા કરે છે અને સ્નાન કરાવે છે. સાથે-સાથે જે લોકો શાલિગ્રામની વિધિવત પૂજા કરે છે અને તુલસીનું જળ ચઢાવે છે, તે વ્યક્તિને ઘણા યજ્ઞો સમાન પુણ્ય પ્રાપ્ત કરે છે. તેની સાથે દરેક પ્રકારના પાપોમાંથી મુક્તિ મળે છે. એવું કહેવાય છે કે જ્યાં શાલિગ્રામ અને તુલસી હોય છે, ત્યાં શ્રીહરિ હંમેશા નિવાસ કરે છે. એટલા માટે ઘરમાં ભગવાન શાલિગ્રામની સ્થાપના કરવા સાથે-સાથે નિયમિત પૂજા કરો.
શાલિગ્રામ એટલે શું?
શાસ્ત્રો અનુસાર નેપાળમાં ગંડકી નદીના પટમાંથી શાલિગ્રામ પ્રાપ્ત થાય છે. આ કાળા રંગના સરળ, અંડાકાર પત્થરો છે. શાલિગ્રામ વિવિધ સ્વરૂપોમાં જોવા મળે છે. કેટલાક અંડાકાર છે. આ સિવાય ઘણા શાલિગ્રામમાં છિદ્ર હોય છે, જ્યારે ઘણા પથ્થરો પર કુદરતી રીતે શંખ, ચક્ર, ગદા અથવા પદ્મથી બનેલા નિશાન હોય છે.
શાલિગ્રામ કેવી રીતે સ્થાપિત કરવું?
શાલિગ્રામ ભગવાનને સ્વયંભુ માનવામાં આવે છે. તેથી જ તેને પવિત્ર કરવાની જરૂર નથી. કોઈપણ વ્યક્તિ તેમને ઘરે લાવી પૂજાઘરમાં રાખી શકે છે અને નિયમિતપણે તેમની પૂજા કરી શકે છે.
શાલિગ્રામની પૂજા કેવી રીતે કરવી?
શાસ્ત્રો અનુસાર શાલિગ્રામની નિયમિત પૂજા કરવી જોઈએ. રોજ પાણી ચઢાવો. સ્નાન કર્યા પછી ચંદન લગાવો. તેની સાથે તુલસીનીદળ ચઢાવો. ત્યારબાદ ભોગ ધરાવો અને ઘીનો દીવો અને ધૂપ પ્રગટાવીને વિધિવત પૂજા કરો. જો તમે ઇચ્છો તો તમે અઠવાડિયામાં અથવા દરરોજ એક વખત પંચામૃતનો પ્રસાદ આપી શકો છો. એવું માનવામાં આવે છે કે આ પ્રસાદનું સેવન કરવાથી વ્યક્તિને દરેક પ્રકારના પાપોમાંથી મુક્તિ મળે છે.
શાલિગ્રામ પૂજાના નિયમો –
શાલિગ્રામને ક્યારેય પણ કોઈની પાસેથી ભેટ તરીકે ન લેવું જોઈએ, કારણ કે તેનું સંપૂર્ણ ફળ મળે છે.
શાલિગ્રામને સાત્વિકનું પ્રતિક માનવામાં આવે છે. એટલા માટે ઘરને સ્વચ્છ રાખો. આ સાથે માંસ અને આલ્કોહોલથી દૂર રહો.
ઘરમાં એકથી વધુ શાલિગ્રામ ક્યારેય ન રાખો. એક કરતાં વધુ હોય તો માફી માગીને નદીમાં પ્રવાહિત કરી દો.